Page 11 - Riskli Dergi
P. 11
Çerofobi, klinik olarak yaygın bir ya da tatmin olamama duygu-
ruh sağlığı tanısı olmasa da, psi- suna dönüşebiliyor.
koloji alanında giderek daha faz-
la dikkat çeken bir olgu. Bu fobiye Çerofobi, sosyal ilişkilerde geri-
sahip bireyler, mutluluk verici et- lim, içe kapanma, anksiyete ve
kinliklerden kaçınma eğiliminde- depresif ruh hali gibi belirtiler-
dir. Parti davetlerini reddetmek, le kendini gösterebiliyor. Mutlu
keyifli anlarda kendini huzursuz olma ihtimali bulunan durumlar-
hissetmek ya da bir şeyin “fazla da bile kişi bu duyguyu bastırma
iyi gittiğini” düşünüp endişelen- eğilimi gösterebiliyor. Örneğin
mek, çerofobik davranış örnek- bir terfi haberini aldıktan sonra
leri arasında sayılabiliyor. sevinmek yerine, “Bunun bir be-
deli olacak” ya da “Şimdi insan-
Birçok çerofobi vakasında, kişi lar benden daha fazlasını bekle-
bilinçli olarak “mutlu olmaktan yecek” gibi düşüncelerle kendini
korkuyorum” demez. Bunun ye- baskılayabiliyor.
rine, mutluluğun ardından bir fe-
laketin geleceğine dair derin bir Psikologlara göre
inanç taşıyor. Bu durum, özellikle çerofobi, terapi
travma geçmişi olan bireyler- ile yönetilebilir bir
de daha sık görülüyor. Travma- durum
tik deneyimlerden sonra, beyin
“iyi şeylerin sonunda kötü şeyler Özellikle bilişsel davranışçı terapi
olur” şeklinde bir inanç geliştire- (BDT) bu tür korkuların kaynağını
biliyor. keşfetmede ve işlevsiz düşünce
kalıplarını değiştirmede oldukça
Mutluluğun etkili. Bireyin mutluluk hakkındaki
olumsuz sonuçlar inançlarını sorgulaması, yaşadığı
doğurabileceğine korkunun temeline inmeye baş-
dair toplumsal lamasıyla değişim mümkün hale
mesajlar çerofobiyi geliyor.
besleyebiliyor
Ayrıca, mindfulness (farkındalık)
“Çok gülme, sonra ağlarsın”, çalışmaları da çerofobiyle baş
“Nazara gelirsin” ya da “Her şey etmede kullanılan teknikler ara-
bu kadar yolunda gitmeme- sında. Anda kalmayı öğrenmek
li” gibi kültürel ifadeler, bireyin ve geçmiş deneyimlerin bugün-
mutluluğu tehdit edici bir unsur kü mutluluk algısı üzerindeki et-
gibi algılamasına neden olabili- kisini fark etmek, sürecin önemli
yor. Ayrıca, başarı ve mutluluğun adımlarından biri.
suçlulukla ilişkilendirildiği durum-
lar da bu korkunun gelişimine Çerofobi, belirli gruplarda ve
zemin hazırlıyor. Örneğin, ailesi yaşam deneyimlerine sahip
ekonomik zorluklar çeken bir bi- bireylerde daha sık görülme
rey kendi başarısıyla gurur duy- eğiliminde
mak yerine, “Ben mutlu olmama-
lıyım” düşüncesine kapılabiliyor. Çocuklukta ya da yetişkinlikte
Bu da zamanla kronik mutsuzluk travmatik deneyimler yaşamış