Page 19 - Riskli Dergi

ERTELEMEYİ ERTELEMEK
NE KADAR MÜMKÜN Dikkat dağınıklığı

ve dürtüsellik
yaşayan kişilerde

daha yaygın.
Kariyerini, erteleme davranışını araştırmak üzerine geliştiren Carleton erteleme alışkanlığı

Üniversitesi’nden Dr. Tim Pychyl ertelemenin bir zaman yönetimi sorunu
değil duygu yönetimi sorunu olduğunu söylüyor.

Erteleme, olumsuz sonuçlar doğurabile- ihtiyacı ertelemeye neden oluyor. Eğer
ceğini bilmesine rağmen bir şeyi gereksiz kişinin yapacağı iş ona kaygı, yetersizlik,
yere geciktirme veya erteleme eylemidir. belirsizlik ya da stres gibi duygular yaşa-
Kişi bir işi yapması gerektiğini bilmesine tıyorsa bunlarla baş etmek yerine görev-
rağmen başka işlerle uğraşarak yapması den kaçmayı seçiyor.
gereken işi öteler. Çoğu zaman bunun bir
zaman yönetimi problemi olduğu düşü- Anlık hazların daha cazip gelmesi yine
nülse de kişi bir işi ertelerken aslında bunu ertelemenin sebeplerinden biri. Oyun oy-
isteyerek yapmakta ve o işten kaçmakta- namak, dizi izlemek ya da kısa süreli uyu-
dır. İşte burada karşımıza çıkan en yaygın mak gibi anlık hazlar yaşatan eylemler
ve en önemli faktörlerden biri duygulardır. uzun vadede haz yaşatacak hedeflerin
İnsanlar ertelediği işten aslında arka pla- gerçekleşmesinden daha kısa sürede kişiyi
nında kendisinde çağrışan olumsuz duy- rahatlatıyor. Tim Pychyl bunu, “Erteleme,
gularla karşılaşmaktan korktuğu için kaçar. şu anki benliğin gelecekteki benliğe yük
Bunlar kaygı, stres, endişe, sıkılma ve yeter- atmasıdır.” diyerek özetliyor.
sizlik hissi gibi duygulardır. Kişiler bu duygu-
ları yönetemediğinden anlık uzaklaşmalar Yine ertelenen iş ya da görev kişi için
için ertelemeyi tercih eder. Örneğin kişinin sıkıcıysa, zorluyorsa kişi görevi yerine ge-
hazırlaması gereken bir proje vardır. Ama tirmek yerine ondan kaçıyor.
bu projeyi hazırlamak için kendini hem ye-
tersiz görür hem de endişesine yenik dü- Dikkat dağınıklığı, dürtüsellik gibi du-
şer. Projeyi hazırlamaktansa mutfağa gidip rumlar yaşayan kişiler yine erteleme dav-
yemek hazırlayarak geçici bir rahatlama ranışına daha çok başvururlar. Dikkatlerini
hissi yaşar. Carleton Üniversitesi’nden Dr. yönetemedikleri için hedefledikleri tab-
Tim Pychyl ertelemenin tembellik ya da loya ulaşmaları bir de erteleme durumu
üşenmek gibi sebeplerden kaynaklanma- eklenince daha da zorlaşır.
dığını aksine psikolojik ve duygusal temelli
nedenleri olduğuna dikkat çekiyor. Pychyl, Sürekli işlerini erteleyen kişi bu durum-
ertelemenin altında yatan nedenleri şöyle dan suçluluk ve pişmanlık duyar bu da ken-
sıralıyor: dine şefkat gösterememesine ve kendisini
daha da suçlamasına neden olur. Dr. Py-
Kişilerin olumsuz duygulardan kaçma chyl bu noktada, “Kendine şefkatli ol, yar-