Page 8 - Riskli Dergi
P. 8
beklentileri değerlendirilmelidir: “Nasıl biri noktaları ise benlik algısını derinleştirerek
GÜVENLİ YAŞAM / 8 deflerin şekillenmesine yardımcı olur. Söz
olmak istiyorum?”, “Kısa ve uzun vadede daha bütüncül ve dengeli bir öz anlayışı
kendimi nerede görüyorum?” soruları, he- geliştirilmesine katkı sunar.
konusu farkındalık doğrultusunda, bireyin Benlik algısını geliştirmenin
kendi potansiyeli çerçevesinde ideal ben- stratejileri:
liğin hangi beklentilerine yanıt verebileceği • Öz farkındalık, bireyin duygularını, düşün-
belirlenmeli, gerçekçi olmayan taleplerden celerini ve davranışlarını gözlemleyebilme
ise uzaklaşılmalıdır. Bu süreç, hem içsel hu- kapasitesidir. Bireyler, kendi güçlü ve zayıf
zurun hem de dış dünyayla sağlıklı ilişkilerin yönlerini tanıyarak daha net bir benlik al-
temeli olarak görülmelidir. gısına sahip olabilirler. Bu nedenle, günlük
tutma pratiği veya meditasyon gibi yön-
Şu Anki Ben, İdeal Ben ve Ben Değil temler, bireylerin kendi iç dünyalarına dair
Arasındaki Etkileşim, Kişinin Kendini daha fazla bilgi edinmelerine yardımcı olur.
Tanıma Serüveninde Önemli Bir • Öz değerlendirme süreçleri de benlik al-
Rehber gısını geliştirmede kritik bir role sahiptir.
Benlik yapısı, psikolojik olarak üç temel sı- Bireyler, yaşamlarındaki gelişimlerini de-
nıfta ele alınabilir: şu anki ben, ideal ben ve ğerlendirmek, başardıkları ve geliştirmek
ben değil. Bu yapıların her biri bireyin ken- istedikleri alanları belirlemek için düzenli
dini algılayış biçimi üzerinde önemli rol oy- olarak kendilerine sorular sorabilirler.
nar. Şu anki ben, bireyin mevcut durumunu, • Olumlu düşünce teknikleri, benlik algısı-
sahip olduğu özellikleri ve davranış biçim- nı güçlendiren bir diğer stratejidir. Zihinsel
lerini yansıtır. Bu benlik yapısının gerçekçi olumlama ve pozitif düşünce pratiği, bi-
bir biçimde fark edilmesi, kişinin kendine reylerin kendilerine olan güvenlerini artır-
karşı dürüst olmasını ve gelişim alanlarını malarına yardımcı olur. Olumlu düşünmeyi
tanımlayarak kişisel dönüşümünü başlat- alışkanlık hâline getirmek, olumsuz düşün-
masını sağlar. İdeal ben, bireyin ulaşmak celerin yerine geçerek bireylerin kendileri-
istediği hedefleri, değerleri ve potansiyel ne daha olumlu bir bakış açısı kazandırır.
gelişim alanlarını temsil eder. Aynı zaman- • Kişisel hedef belirleme de benlik algısını
da bir motivasyon kaynağı olarak, bireyi geliştirme sürecinde önemli bir adımdır. Bi-
ileriye taşıyan bir itici güç işlevi görür. Ben reyler, spesifik ve ulaşılabilir hedefler belir-
değil kavramı ise bireyin öz benliğiyle ör- leyerek, bu hedeflere ulaşmak için gereken
tüşmeyen, dışarıdan gelen beklentileri ve adımları planlayabilirler.
toplumsal normları ifade eder. Bu yapı, bi-
reyin aslında olmak istemediği ama çevre-
sel baskılar nedeniyle benimsediği davra-
nış ve tutumları kapsar. Kusursuzluk
beklentisi, gelişimle
Bu üç yapı arasındaki etkileşim, bireyin ken-
dini tanıma sürecinde önemli bir rehber iş- birlikte içsel baskıyı
levi görür. Söz konusu etkileşim, sadece ki- da beraberinde
şisel gelişimi değil, aynı zamanda özdeğer
duygusunu da doğrudan etkiler. Her bir getiriyor.
benlik bileşeni, bireyin yaşam yolculuğunda
belirli işlevler üstlenir; bu yapıların kesişim