Page 24 - Riskli Dergi

EKOLOJİK GÜNDEM / 24 NASA’nın 2019’da açıkladığı bazı verile- olumsuz etkiler yaratabilmekte ve uzun
re göre, küresel sıcaklığın 1880’den bu süre etkilenim solunum sistemi sorunla-
yana 10C arttığı, 136 yıllık kayıtlara göre, rına yol açmakta. 2050 yılında oluşan sı-
en sıcak yıl olarak işaretlenen 18 yıldan caklık artışları, su kaynaklarının azalması,
17’sinin 2001’den bu yana yaşandığı, ku- yemek kaynaklarına ulaşımın azalması
zey kutbu buzlarının her on yılda % 13.2 ve iklim krizi sebebiyle sıtma vakalarının
azaldığı, deniz seviyesinin her yıl 3.2 mi- gelişmemiş ülkelerde patlama yapacağı
limetre arttığı ve havadaki CO2 düzeyi- öngörülüyor.
nin 650 bin yıllık süreçte en yüksek düze-
yine ulaştığı biliniyor. Dünya Meteoroloji Kanser Vakaları Küresel Isınmayla
Örgütü ve Copernicus İklim Değişikliği
Programı verilerine göre 2019 Temmuz Birlikte Artıyor
ayı, sanayileşmeden önceki dönem- Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı
ler dahil ulaşılan veriler içinde, en sıcak (UKAA) 2009 yılında UVR’nin 100-400
Temmuz olarak tarihe geçti. (1.2 0C nm dalga boyları arasında insanlar için
daha sıcak) kanser yapıcı olduğunu bildirdi. Ayrıca
toplam stratosferik ozon miktarında
Bu olumsuz ekolojik değişimler ve ik- %10 azalma her yıl dünya çapında yak-
lim üzerindeki olumsuz gidişat, sağlık laşık 1.7 milyon ek katarakt vakası oluş-
ekosistemini ve insan sağlığı üzerinde- turuyor. Hava kirliliği, yıllık tahmini 7 mil-
ki olumsuz gidişatı da artırıyor. Dünya yon ölümden sorumlu.
Sağlık Örgütü’nün verilerine göre, hava
olayları ile ilişkili afetlerde her yıl, özellik- Sağlığın iklim değişikliğinden ne ka-
le gelişmekte olan ülkelerde görülmekle dar etkileneceği erişebileceğimiz sağlık
birlikte, 60 bin ölüm gerçekleşiyor. 2030- hizmetlerinin kalitesine bağlıdır. Kaliteli
2050 yılları arasında bu rakamın her yıl sağlık hizmeti alamayan topluluklar ik-
250 bin kişiyi aşacağı öngörülüyor. Ay- lim değişikliğinin doğrudan veya dolaylı
rıca, iklim değişikliğinin sağlığa etkisi sa- yollarla neden olabileceği sağlık prob-
dece doğal afet kaynaklı da değil. Bu lemlerinden kötü bir şekilde etkilene-
250 bin ölümün 38 bini aşırı sıcaklardan, ceklerdir. Sağlık hizmetlerinin ve doğru
48 bini ishal vakalarından, 60 bini sıtma hizmete ulaşımın dünya çapında geliş-
ve 95 bini ise çocukluk çağı hastalıkların- mesi, iklimden kaynaklı sağlık problem-
dan oluşacak. lerini büyük oranda azaltacaktır.

Kentsel Alanlarda Sıcak Hava Yoğun Hava Kirliliği Vücutta
Dalgalarının Artması İle Ölüm Hasarlara Neden Oluyor
Oranları Artıyor
Günümüzde hava kirliliği astımlı hastala-
Aşırı sıcak günlerin sayısı uzamakta ve/ rın sağlığını etkileyen en önemli sorunla-
veya artmakta; soğuk günlerin sayısı rın başını çekiyor. Hava kirliliğine neden
azalmakta, yaz sıcaklığına zaman geç- olan başlıca unsurlar arasında, çoğun-
tikçe alışan insan vücudu, ani sıcaklık lukla insan kaynaklı olan trafik, sana-
artışlarında fizyolojik açıdan bu uyumu yi, ısıtma, enerji üretimi, hayvancılıktan
sağlayamamakta, kentsel ısı adası ça- kaynaklanan organik atıklar ile amon-
lışmalarına göre en riskli yaşam alan- yak ve metan gibi gazlar bulunuyor.
ları kentler olarak görülmekte, kentsel
alanlarda sıcak hava dalgalarının art- Hava kirliliğinin astım sıklığını ve astım
ması ile ölüm oranlarının arttığı ortaya nedenli acil başvurularını arttırdığını be-
çıkmakta, sıcak hava dalgaları fiziksel lirten Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik İm-
olarak yetişkinlerden daha dayanıksız münoloji Derneği (AİD) Yönetim Kurulu
olan yeni doğanlar ve çocuklarda da Üyesi Prof. Dr. Özge Soyer, “Günümüzde